Ethiek

Kant, Nietzsche of Aristoteles: wie geeft het beste richting aan mijn handelen?

Wanneer handel ik ethisch? Hoe motiveer en rechtvaardig ik mijn ethisch handelen? Alasdair MacIntyre stelt in zijn invloedrijke boek After Virtue (1986) vast dat de moderne mens de grootste moeite heeft zijn ethisch handelen als zodanig te herkennen en nog grotere moeite heeft met het motiveren en rechtvaardigen van dat handelen.  Hij vraagt zich af welke van de grote morele filosofen Kant, Nietzsche en Aristoteles de beste bronnen zijn voor ons ethisch handelen.

In vijf sessies onderzoeken we welke keus de deelnemers zelf willen maken. We doen dat via de tekst van MacIntyre, de belangrijkste teksten van Kant, Nietzsche en Aristoteles, en aan de hand eigen situaties.

Na ons ingeleefd te hebben in de probleemstelling van MacIntyre en helder gekregen te hebben wat de eigen vragen en veronderstellingen zijn, gaan we in gesprek met achtereenvolgens Kant, Nietzsche en Aristoteles. Steeds doen we dat aan de hand van sleutelteksten met een docent die ons in overtuiging meeneemt in het denken van de betreffende filosoof.

Wat spreekt het meest aan?  Kant’s beroep op de rede? Nietzsche’s gepassioneerde uitdaging met een beroep op het type van de “Übermensch”?  Of de deugden van Aristoteles?

Ieder gesprek beginnen we met een eigen onderzoek. In de eerste bijeenkomst is dat een onderzoek naar de eigen moraliteit. Hoe denk ik over goed en kwaad? Wanneer vind ik iets onethisch? Hoe ga ik om met ethisch lastige situaties?  In de bijeenkomsten doen we dat onderzoek steeds aan de hand van de filosoof die we de vorige keer besproken hebben. Na het eten gaan we in gesprek met de volgende filosoof samen met de docent.

Gaat het lukken om helderheid te krijgen over de eigen ethiek, over de denkbeelden die onze ethische opstelling motiveren? Zal dat invloed hebben op het eigen handelen? Laten we het ontdekken.

Overzicht bijeenkomsten

  1. De malaise van de hedendaagse ethiek - Literatuur: MacIntyre, After Virtue (1986) (selecties) Docent: Arjo Klamer

  2. Ons redelijk vermogen - Literatuur: Kant, Fundering voor de metafysica van de zeden (selecties) Docent: Wim Dubbing

  3. Voorbij goed en kwaad - Literatuur: Nietzsche, Aldus Sprak Zarathustra (selecties) Docent: Paul van Tongeren

  4. Het goede goed doen - Literatuur: Aristoteles, Ethica (selecties) Docent: Tazuko van Berkel

  5. Waar sta ik? - Afsluitende bijeenkomst, reflectie op Aristoteles. Het moment van de keuze is daar: waar sta ik? Wie is mijn filosoof? Docent: Arjo Klamer.

Zodra zich tien deelnemers hebben ingeschreven, worden de data geprikt. Het zullen vijf dinsdagavonden (17:00 uur - 22:00 uur) betreffen. De kosten van de module hangen af van de locatie, en beide zullen zo spoedig mogelijk bekend worden gemaakt. 

Moderator: Arjo Klamer

Bekijk ook de andere twee modules die wij op dit moment aanbieden: Tocqueville en Tragedies.