Schuld en Boete
Onder begeleiding van
Moderator: Arjo Klamer
Gastdocenten: Tazuko van Berkel, Marcel Poorthuis, Dirk Bezemer
Met het monumentale werk Debt: the First 5000 Years van David Graeber als leidraad onderzoeken we in zes bijeenkomsten de wisselende betekenissen van schuld, de oorsprong van geld en de rol van geld door de eeuwen heen, de huidige transactie-economie en de mogelijkheden van een relatie-economie. Al doende onderzoeken we onze eigen visie op de economie en bezinnen we ons op mogelijke alternatieven voor het huidige geld en bancaire systeem en de mogelijkheid van een gedeelde verantwoordelijkheid voor schulden.
Aan de hand van de teksten van Graeber en een aantal gastdocenten onderzoeken we verschillende invalshoeken (klassieke denkers, theologie en moderne economie) om zodoende ons onderzoek te verbreden en te verdiepen.
Een onderzoek begint met vragen. We verkennen onze vragen in de eerste bijeenkomst. De eigen vragen vormen de leidraad voor het programma. Aan het slot delen we onze bevindingen en eventuele conclusies.
Tijd, plaats en kosten
We komen om de drie weken bijeen, beginnende op 7 maart, op een maandag. We starten om 16:15, eten rond 18 uur en ronden af rond 21:30. Gastdocenten komen na het eten zodat we voor het eten het onderlinge gesprek kunnen voeren over wat we de bijeenkomst daarvoor geleerd en besproken hebben.
We komen bijeen in de Groene afslag, bij de afslag Huizen op de A1.
De financiële bijdrage zal kostendekkend zijn. De belangrijkste kosten zijn de vergoeding voor de docenten plus wat organisatiekosten. Reken op €484 inclusief BTW.
Het programma
7 maart Bijeenkomst 1: “De verbeelding van de economie”
Orientatie en eerste verkenning. Wat zijn de vragen?
Literatuur:
- Graeber, Hoofdstuk 1 en 2
- Arjo Klamer, “De Humane economie” (eerste deel)
28 maart Bijeenkomst 2: “De theologische betekenis van schuld”
Gastdocent: Marcel Poorthuis. Over de betekenis van het jubilee.
Literatuur:
- Graeber, Hoofdstuk 5, 6 en 7
- Bijbel
18 april Bijeenkomst 3: “De morele economie”
Gastdocent: Tazuko van Berkel, classica
Literatuur:
- Graeber, Hoofdstuk 2, 3 en 4
- Aristoteles
9 mei Bijeenkomst 4: “Geld en schuld door de eeuwen heen”
Literatuur:
- Graeber, Hoofdstuk 8, 9, 10 en 11.
30 mei Bijeenkomst 5: “Het heden”
Gastdocent: Dirk Bezemer.
Literatuur:
- Graeber, Hoofdstuk 12 en nawoord
- Dirk Bezemer, “Kleine Buffers” (selectie)
- Steiner, Lubbers en Klamer, “Schuld als gedeelde verantwoordelijkheid”
20 juni Bijeenkomst 6: “Conclusies en bevindingen”
Bekijk ook de andere drie modules die wij op dit moment aanbieden: Sleutelwerken, Fascisme toen, fascisme nu en Quo Vadimus?